สองสามวันมานี้ โบรกเกอร์พร้อมใจกัน ถล่มหุ้น AOT ดิ่งอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน เหตุแก้สัญญาสัมปทานให้ส่วนลดผลตอบแทนขั้นต่ำ (Minimum Guarantee) แก่คิง เพาเวอร์ เพิ่มระยะเวลาออกไป โดยไม่ขอมติผู้ถือหุ้น มอร์แกนสแตนลีย์เผย ผลสัญญาทำ ทอท.เสียรายได้ต่อเนื่อง หวั่นผลกระทบสูง 2.5 แสนล้านบาท กดราคาหุ้นดิ่งต่อเนื่อง ล่าสุด สศร.เรียกชี้แจงเหตุเอื้อเอกชน
เกิดอะไรขึ้นที่ AOT-จากหุ้นเนื้อหอม กลายเป็นหุ้นโดนเท
จากข้อมูลงบการเงินที่ AOT รายงานต่อตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย พบว่าปี 2561-2562 มีรายได้กว่า 6 หมื่นล้านบาทต่อปี และมีกำไรกว่า 2.5 หมื่นล้านบาท ขึ้นแท่นหุ้นที่เนื้อหอมที่สุด
และเมื่อปิดดีลประมูลดิวตี้ฟรี โดยที่เอกชนรายเดิมอย่าง ‘คิง เพาเวอร์’ เสนอผลตอบแทนสูงเป็นประวัติการณ์ นักลงทุนก็ยิ่งสนใจมากยิ่งขึ้น จนราคาหุ้นเพิ่มขึ้นจากการคาดการณ์รายได้ล่วงหน้า ซึ่งคิง เพาเวอร์การันตีรายได้ขั้นต่ำปีแรกถึงกว่า 2.3 หมื่นล้านบาทจากสัญญาสัมปทานร้านปลอดภาษีและสิทธิบริหารจัดการพื้นที่เชิงพาณิชย์ในสนามบินสุวรรณภูมิ รวมทั้งสัมปทานร้านค้าปลอดภาษีในสนามบินเมืองท่องเที่ยวสำคัญอย่างเชียงใหม่ ภูเก็ต และหาดใหญ่ด้วย
โรคโควิด-19 เป็นวิกฤติระบาดใหญ่ที่ส่งกระทบไปทั้งโลก ทำให้ภาคการท่องเที่ยวของไทยที่เคยเป็นรายได้หลักทำเงินสูง อาจสูญราว 1.3 แสนล้านบาท จากจำนวนนักท่องเที่ยวที่หายไปนับล้าน ผู้โดยสารต่างชาติเดินทางอาจหดตัววันละ 1.5 แสนคน อะไรก็เกิดขึ้นได้ เมื่ออยู่มาวันหนึ่งปรากฎข่าว บริษัท ท่าอากาศยานไทย (AOT) แจงตลาดหลักทรัพย์แก้สัญญาสัมปทานเรื่องผลตอบแทนขั้นต่ำ และยืดเวลาสัญญาเพิ่มไปอีก 1 ปีจากของเก่า ซึ่งจะมีผลต่อเนื่องระยะยาว
เดิมวันที่ 4 ก.ค.62 ทอท.ได้ลงนาม กับกลุ่มคิงเพาเวอร์ในสัญญาให้สิทธิเอกชนประกอบกิจการ จำนวน 3 สัญญา โดยแต่ละสัญญา มีอายุ 10 ปี 6 เดือน ระหว่างวันที่ 28 ก.ย. 63 ถึง 31 มี.ค.74 โดยมีวงเงินผลประโยชน์ตอบแทนขั้นต่ำรายปี (Minimum Guarantee) รวมกันปีแรกที่มีมูลค่ารวม 23,548 ล้านบาท แบ่งเป็นสัญญาดิวตี้ฟรี ที่สุวรรณภูมิ วงเงินผลตอบแทนขั้นต่ำปีแรก15,419 ล้านบาท , สัญญาดิวตี้ฟรี ภูเก็ต,หาดใหญ่, เชียงใหม่ วงเงินผลตอบแทนขั้นต่ำปีแรก 2,331 ล้านบาท และ สัญญาเชิงพาณิชย์สุวรรณภูมิ วงเงินผลตอบแทนขั้นต่ำปีแรก 5,798 ล้านบาท
ต่อมา เมื่อ 17 มิ.ย.ทอท. มีมติอนุมัติให้ขยายระยะเวลาในการปรับปรุง ตกแต่งพื้นที่ และการประกอบกิจการของสัญญาอนุญาตให้ประกอบกิจการจำหน่ายสินค้าปลอดอากร ณ ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ,ท่าอากาศยานภูเก็ต,ท่าอากาศยานเชียงใหม่ ,ท่าอากาศยานหาดใหญ่ให้กับ บริษัท คิง เพาเวอร์ ดิวตี้ฟรี จำกัด ( KPD) และขยายระยะเวลาในการปรับปรุง ตกแต่งพื้นที่ และการประกอบกิจการของสัญญาอนุญาตให้ประกอบการบริหารจัดการกิจกรรมเชิงพาณิชย์ภายในอาคารผู้โดยสาร ณ ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ให้กับบริษัท คิง เพาเวอร์ สุวรรณภูมิ จำกัด (KPS) ออกไปอีก 1 ปี เนื่องจากได้รับผลกระทบการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนา (โควิด-19)
โดยทั้ง 3 สัญญา ได้แก่ 1.สัญญาดิวตี้ฟรี สนามบินสุวรรณภูมิ 2. สัญญาดิวตี้ฟรี สนามบินภูเก็ต,เชียงใหม่,หาดใหญ่ และ 3. สัญญาบริหารจัดการพื้นที่เชิงพาณิชย์ที่สนามบินสุวรรณภูมิ จะมีการขยายเวลาของขั้นตอนการการปรับปรุง ตกแต่งพื้นที่ ที่กำหนดไว้เดิมในระยะที่ 1 ออกไปอีก 1 ปี เป็นตั้งแต่วันที่ 28 ก.ย.63- วันที่ 31 มี.ค.65 และเลื่อนระยะเวลาการเริ่มต้นและสิ้นสุดการประกอบการที่กำหนดไว้ในระยะที่ 2 เป็นเริ่มตั้งแต่วันที่ 1 เม.ย. 65- 31 มี.ค.75
ในส่วนสนามบินสุวรรณภูมินั้น หาก ทอท.เปิดให้บริการอาคารเทียบเครื่องบินรองหลังที่ 1 (ชั้น 2-4 ) อย่างเป็นทางการเมื่อใด ทางคิงเพาเวอร์จะต้องจัดให้มีร้านค้าให้บริการผู้โดยสารอีกด้วย
AOT-ผู้ถือหุ้น-กระทรวงการคลัง สงสัยอำนาจในการอนุมัติของบอร์ดเอื้อเอกชน
สำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สศร.) กล่าวถึง การที่ทอท.แก้ไขสัญญาสัมปทานดิวตี้ฟรีโดยการเปลี่ยนวิธีการเก็บเงินการันตีขั้นต่ำ จาก KPD- บริษีท คิง เพาเวอร์ ดิวตี้ฟรี จำกัด มีผลต่อการส่งรายได้ให้กระทรวงการคลัง และจะให้ทอท.เช้าชี้แจงว่าเป็นอำนาจของบอร์ดหรือผู้ถือหุ้น ถึงแม้ทอท.เป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ มีอิสระในการดำเนินนโยบาย มากกว่ารัฐวิสาหกิจอื่น แต่ก็จำเป็นต้องเชิญมาชี้แจงเหตุผล เพราะต้องดูแลผลประโยชน์ของส่วนรวม
AOT ที่จัดแพ็คเกจช่วยเหลือเอกชนมากขนาดนี้ ซึ่งรายได้ที่หายไปของ AOT ก็คือรายได้ที่จะถูกจัดเก็บเป็นรายได้ของแผ่นดิน นั่นคือการนำเงินส่วนรวมไปช่วยเหลือคนบางกลุ่มที่เดือดร้อนหรือไม่?
ระดับรายได้ของภาคเอกชนที่มีสัมปทานและส่งมอบรายได้ส่วนแบ่งผลประโยชน์นั้นมีนัยสำคัญอย่างมากกับรายได้ของ AOT และธุรกิจที่ครองอาณาจักรจนแทบจะกลายเป็นสัญลักษณ์ของสนามบินประเทศไทยที่ทุกคนนึกถึงคือ คิง เพาเวอร์ ซึ่งได้รับสัมปทานแต่เพียงผู้เดียวในการบริหารจัดการร้านค้าปลอดภาษีในสนามบินตลอดช่วงที่ผ่านมา และยังชนะประมูลดีลสนามบินสุวรรณภูมิและอีก 3 สนามบินสำคัญต่อเนื่องไปอีก 10 ปี 6 เดือน พร้อมๆ กับสิทธิการบริหารพื้นที่เชิงพาณิชย์ ล่าสุด คิง เพาเวอร์ ยังคว้าสิทธิบริหารเคาน์เตอร์ส่งมอบสินค้าปลอดอาการสนามบินสุวรรณภูมิอีก 10 ปีแบบไม่เหนือความคาดหมายด้วย
เรื่องนี้ ทอท.ต้องเคลียร์?!!?