รัฐบาลจีนประกาศจัดทำบัญชีรายชื่อผู้ที่สนับสนุนไต้หวันเป็นเอกราช พร้อมขู่ว่าคนเหล่านี้จะ “มีโทษทางอาญาตลอดชีวิต” (criminally liable) ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่จีนขู่จะใช้บทลงโทษอย่างเป็นรูปธรรมต่อกลุ่มโปรเอกราชไต้หวัน ท่ามกลางความสัมพันธ์ข้ามช่องแคบที่ทวีความตึงเครียดสุดในรอบหลายสิบปี
ทางการจีนเชื่อว่า ประธานาธิบดีไช่ อิงเหวิน มีแนวคิดแบ่งแยกดินแดน และมีแผนที่จะนำไต้หวันประกาศเอกราชจากจีนอย่างเป็นทางการ ในขณะที่ตัวเอง ไช่ เองยืนยันว่าไต้หวันซึ่งมีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า “สาธารณรัฐจีน” เป็นประเทศอิสระอยู่แล้ว และไม่มีความจำเป็นที่จะต้องประกาศตัวเป็นรัฐเอกราชอีก
ล่าสุดเพียงสองสัปดาห์หลังจากที่คณะผู้แทนรัฐสภาสหรัฐฯเยือนไต้หวันเมื่อต้นเดือน สมาชิกสภานิติบัญญัติอีกกลุ่มหนึ่งของสหรัฐฯ ได้เดินทางมาถึงอีกกำหนดเยือนเป็นเวลา 2 วัน
เมื่อวันที่ 24 พ.ย.2564 จ้าว ลี่เจียน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน กล่าวในการแถลงข่าวว่า เรือรบของสหรัฐฯ ได้แสดงความแข็งแกร่งและสร้างความเดือดร้อนหลายครั้งภายใต้หน้ากากของ “เสรีภาพในการเดินเรือ”
จ้าวกล่าวว่านี่เป็นการขัดขวางโดยเจตนาของสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค โดยเรียกร้องให้สหรัฐฯ แก้ไขข้อผิดพลาดในทันที และหยุดข้ามเส้นและเล่นกับไฟ
รุ่งขึ้นในวันที่ 25พ.ย.2564 สมาชิก สภาผู้แทนราษฏรสหรัฐฯ 5 คนเดินทางถึงไต้หวันสำหรับทริปเยือนสั้นๆ ที่คาดหมายว่าจะมุ่งเน้นในประเด็นความมั่นคง ถือเป็นครั้งที่ 2 ในรอบเดือนที่สมาชิกสภาคองเกรสอเมริกาเดินทางมาเยือนเกาะแห่งนี้ เชื่อว่าเพื่อยั่วยุและก่อความขุ่นเคืองแก่จีนเช่นเคย
การเดินทางครั้งนี้มีขึ้นในขณะที่จีนยกระดับกดดันทางทหารและทางการเมือง ยืนยันคำกล่าวอ้างมีอำนาจอธิปไตยเหนือเกาะแห่งนี้ ซึ่งโหมกระพือความไม่พอใจแก่รัฐบาลไทเป ที่ประกาศปกป้องเสรีภาพและประชาธิปไตยของไต้หวัน
สถานทูตสหรัฐฯโดยพฤตินัยในไต้หวัน ระบุว่าคณะผู้แทนชุดนี้ประกอบด้วย มาร์ค ทาคาโน ประธานคณะกรรมาธิการกิจการทหารผ่านศึกของสภาผู้แทนราษฏร, โคลิน อัลล์เรด, เอลิสซา สลอตคิน, ซารา จาค็อบส์และแนนซี เมค ซึ่งทั้งหมดมีกำหนดเดินทางกลับในวันศุกร์ที่ 26พ.ย.นี้
ถ้อยแถลงระบุ”ผู้แทนของสภาคองเกรสจะพบปะกับพวกผู้นำระดับสูงของไต้หวันเพื่อหารือในความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯกับไต้หวัน ความมั่นคงในภูมิภาคและประเด็นสำคัญๆอื่นๆที่มีผลประโยชน์ร่วมกัน”
สำนักข่าวกลางของไต้หวันรายงานก่อนหน้านี้ คาดหมายว่าการเดินทางเยือนครั้งนี้จะมุ่งเน้นไปที่การประชุมร่วมกับบรรดาเจ้าหน้าที่กลาโหม และประธานาธิบดีไช่ อิงเหวิน
ทำเนียบประธานาธิบดีของไช่ อิงเหวิน ระบุว่าการเดินทางมาเยือนของคณะผู้แทนสหรัฐฯ เป็นอีกครั้งที่แสดงถึงความเข้มแข็งในความสัมพันธ์ระหว่างไต้หวันกับสหรัฐอเมริกา
ปัจจุบันสมาชิกสภาคองเกรสทั้ง 5 คน อยู่ระหว่างการเยือนเอเชียตะวันออกในทริปวันขอบคุณพระเจ้า โดยนอกจากไต้หวันแล้ว พวกเขายังเดินทางไปเยือนญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ด้วย
ความเคลื่อนไหวครั้งนี้ถือเป็นครั้งที่ 2 ในรอบเดือนที่ส.ส.อเมริกาเดินทางมาเยือนไต้หวัน
สหรัฐอเมริกาเหมือนกับประเทศอื่นๆเกือบทั้งหมด ที่ไม่มีความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการกับไต้หวัน แต่อเมริกาคือผู้สนับสนุนระหว่างประเทศที่สำคัญที่สุดและผู้จัดหาอาวุธรายใหญ่ของเกาะแห่งนี้และได้สร้างความขุ่นเคืองแก่ปักกิ่ง และทวีความเข้มข้นมากขึ้นในปีนี้อย่างไม่เคยเป็นมาก่อน
ในช่วงเวลาเดียวกัน เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา กองทัพปลดแอกประชาชนจีน (PLA) ได้ติดตามและตรวจสอบเรือรบสหรัฐแล่นผ่านช่องแคบไต้หวัน
พันเอกฉิยิ (Shi Yi) โฆษกกองบัญชาการกองทัพปลดแอกฯ กล่าวว่า เรือพิฆาตขีปนาวุธนำวิถี ยูเอสเอส มิเลียส(USS Milius) แล่นผ่านช่องแคบไต้หวัน และกองทัพปลดแอกประชาชนจีน ได้จัดกองกำลังทางทะเลและทางอากาศเพื่อติดตามและตรวจสอบเรือตลอดเส้นทาง เขากล่าวว่าการเคลื่อนไหวของสหรัฐฯ ทำให้เกิดความเสี่ยงด้านความปลอดภัยและเป็นอันตรายต่อความมั่นคงในภูมิภาค
