จากกรณีที่พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรมว.กลาโหม ได้ให้สัมภาษณ์ถึงการเข้าร่วมประชุมสุดยอดอาเซียน-สหรัฐอเมริกา สมัยพิเศษ (ASEAN-US Special Summit) ครั้งที่ 2 ระหว่างวันที่ 12-13 พ.ค.ที่สหรัฐฯ ว่า สถานการณ์ในประเทศ สิ่งที่เป็นห่วงอย่างเดียวคือ ความขัดแย้ง ซึ่งเวลานี้ไม่ใช่เวลาที่จะมาสร้างความขัดแย้ง วันนี้เราต้องเตรียมการชี้แจงเรื่องงบประมาณ ตามวาระที่เตรียมไว้
ถ้าหากไม่ผ่านการพิจารณาก็จะเดือดร้อนในส่วนของงบประมาณปี 2566 ที่ต้องเริ่มใช้ตั้งแต่เดือนต.ค. และการไปต่างประเทศ ขอยืนยันว่าไม่มีประเด็นอะไรอย่างที่สื่อบางแขนงไปพาดหัวข่าวว่านายกฯ จะไปทำอย่างนั้นอย่างนี้ เป็นการประชุมปกติ เหมือนการประชุมอาเซียน-ญี่ปุ่น หรือ อาเซียน-จีน การประชุมสุดยอดอาเซียน-สหรัฐฯ เมื่อจำเป็นต้องไปก็เดินทางไปประชุมเท่านั้นเอง บังเอิญช่วงนี้เกิดเหตุการณ์และสถานการณ์สงครามขึ้นมา ถือเป็นเรื่องสถานการณ์ในภูมิภาค
ทั้งนี้นายกฯ มีกำหนดเดินทางเข้าร่วมประชุมสุดยอดอาเซียน-สหรัฐฯ ระหว่างวันที่ 11-15 พ.ค.โดย พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกฯ จะทำหน้าที่รักษาการนายกฯ เป็นเวลา 5 วัน
ล่าสุดทางด้านายนันทิวัฒน์ สามารถ อดีตรองผู้อำนวยการสำนักข่าวกรองแห่งชาติ ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก “Nantiwat Samart” ระบุถึงเรื่องนี้ว่า นาโต 2 มีเรื่องฮือฮาในสื่อ ที่คนมีชื่อเสียงหลายคนออกมาวิพากษ์วิจารณ์การเดินทางไปวอชิงตันของลุงตู่ ในทำนองว่า จะไปร่วมมือจัดตั้งนาโต 2 หรือจะชักศึกเข้าบ้าน
ต้องเล่าถึงเรื่องนาโต 2 ก่อน คำนี้ยังไม่มีอยู่พจนานุกรม ไม่มีการเอ่ยถึง ไม่อยู่ในหัวข้อเจรจา
ขออธิบายให้คนรุ่นหลัง ๆ ได้ทราบข้อมูลเก่า เพื่อให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น นาโตเป็นองค์กรความร่วมมือทางทหารและการเมืองที่สหรัฐและพันธมิตรจัดตั้งขึ้นหลังสงครามโลกครั้งที่สอง เพื่อต่อต้าน ยับยั้งการแผ่ขยายอิทธิพลของสหภาพโซเวียตในขณะนั้น หรือรัสเซียในวันนี้ ชื่อเต็ม ๆ คือ North Atlantic Treaty Organization NATO
ในขณะที่สหภาพโซเวียตก็มีกลุ่มองค์กรทางทหารชื่อ Warsaw Pact เช่นกัน แต่ต่อมาเมื่อคอมมิวนิสต์ล่มสลาย องค์กรวอร์ซอร์แพ็คก็ล่มไปสมาชิกวอร์ซอร์แพ็คหลายประเทศได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโต ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สหรัฐก็มาชวนหลายประเทศในเอเชียก่อตั้งองค์กรความร่วมมือทางทหาร ชื่อ
ซีโต้ South East Asia Treaty Organization SEATO ซึ่งไทยก็เป็นหนึ่งในประเทศสมาชิกของซีโต้
นอกจากนี้ไทยมีความกังวลใจต่อการรุกคืบของคอมมิวนิสต์ในอินโดจีน จึงมีความตกลงร่วมมือทางทหารและการเมืองกับสหรัฐ ที่เรียกว่า สนธิสัญญาถนัด-รัสก์
ยิ่งกว่านั้น ในสมัยรัฐบาลทักษิณ รัฐบาลในขณะนั้น กระดี้กระด้ากับคำหวานหูว่า ไทยเป็นประเทศเดียวในเอเชียที่ได้รับสถานะ พันธมิตรนอกนาโต นักการเมืองสื่อมวลชนต่างหลงไหลได้ปลื้มกับพันธมิตรนอกนาโต แล้วนาโต 2 มายังไง คนที่เอ่ยถึงคือเลขาธิการนาโต สโตเทนแบร์ก พูดเมื่อต้นเมษายนว่า ควรมีการขยายบทบาทของนาโตมายังเอเชียแปซิฟิก เพื่อกดดันจีนที่ไม่ร่วมมือโดดเดี่ยวรัสเซีย
ไทยเป็นประเทศเล็ก ที่ต้องร่วมมือกันกับเพื่อนอาเซียน เพื่อสร้างอำนาจการต่อรอง ที่จะต้องมีการปรึกษาหารือกัน ไทยคงเลือกดำเนินนโยบายต่างประเทศแบบข้ามาคนเดียวไม่ได้ ประเทศไทยมีผลประโยชน์กับหลายประเทศและภูมิภาคทั่วโลก ทั้งทางด้านการค้า เศรษฐกิจและการพัฒนาประเทศ รวมทั้งต้องดูแลความร่วมมั่นคงของประเทศด้วย ไทยคงไม่สามารถเลือกคบหรือปฏิเสธใครได้ ไทยคงไม่สามารถเลือกข้าง คบใครคนเดียว เทอีกคนทิ้ง ไทยคงต้องสร้างสมดุลย์ ไม่ผูกพันทางทหารกับใครเพื่อเป็นศัตรูกับใคร ไทยต้องรักษาอธิปไตย ผลประโยชน์ ความมั่นคงของไทย และอาจต้องดำเนินนโยบายแบบ ไผ่ลู่ลม
ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศต้องเริ่มต้นด้วยการทูต การเจรจา การผูกมิตร การมีผลประโยชน์ร่วมกัน ไม่ใช่สงคราม ไทยคงต้องรับฟังทุกปัญหา และนำกลับมาปรึกษาหารือกัน ทั้งในส่วนที่ผลประโยชน์ของไทยและเพื่อนบ้านอาเซียน การร่วมมือทางทหารคงไม่ใช่เจอกันทีเดียวจบ ต้องผ่านกระบวนการทั้งหน่วยงานความมั่นคง สภาความมั่นคงฯ ต้องหารือกัน ลุงตู่ ลุงดอน ผ่านงานความมั่นคงมานาน และมีประสบการณ์เกี่ยวกับความมั่นคงอย่างดี ไม่ตกหลุมพรางง่าย ๆ หรอก คนไทยอาจคิดต่างกันได้ แต่ต้องไม่แตกแยก ในภาวะที่การเมืองระหว่างประเทศตึงเครียดมาก เราควรจะร่วมมือกันเป็นหนึ่งเดียว
