นาโต้เสียงแตก! ปธน.โครเอเชีย ค้านรับ “ฟินแลนด์-สวีเดน” เป็นสมาชิก! เหลืออดซัด สหรัฐ-ยุโรปเงิบ!
จากกรณีเมื่อวันที่ 14 เมษายน 2565 ซันนา มาริน นายกรัฐมนตรีหญิงของฟินแลนด์ แถลงในวันพุธว่า ฟินแลนด์จะตัดสินใจเด็ดขาดว่าจะสมัครเข้าเป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ หรือนาโต หรือไม่ในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้านี้ ซึ่งเป็นการตอกย้ำให้เห็นมุมมองด้านความมั่นคงที่เปลี่ยนไป
ตั้งแต่รัสเซียบุกยูเครน โดยฟินแลนด์ และสวีเดน ประเทศเพื่อนบ้านในกลุ่มนอร์ดิก เป็นหุ้นส่วนที่ใกล้ชิดกับนาโต แต่ที่ผ่านมา หลีกเลี่ยงการเข้าร่วมนาโต ซึ่งมีสมาชิก 30 ประเทศ นำโดยสหรัฐฯ ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี 1949 เพื่อรับมือกับสหภาพโซเวียตระหว่างสงครามเย็น
นายกรัฐมนตรีหญิงของฟินแลนด์ ระบุว่า เธอไม่เห็นเหตุผลที่จะชะลอการตัดสินใจดังกล่าว ระหว่างแถลงข่าวพร้อมกับนายกรัฐมนตรีของสวีเดนในกรุงสตอกโฮล์ม ประเทศสวีเดน
โดยถ้อยแถลงของเธอสอดคล้องกับการชี้แจงต่อรัฐสภาฟินแลนด์ว่า การเข้าเป็นสมาชิกนาโตอาจส่งผลให้เกิดความตึงเครียดเพิ่มมากขึ้นในบริเวณพรมแดนระหว่างฟินแลนด์กับรัสเซีย ซึ่งก่อนหน้านี้ ไม่กี่วัน รัสเซียได้เตือนฟินแลนด์และสวีเดนแล้วว่าอย่าเข้าเป็นสมาชิกของนาโต
ทั้งนี้ ทั้งฟินแลนด์และสวีเดน ไม่ได้ฝักใฝ่ด้านการทหาร แต่การบุกยูเครนของรัสเซีย กระตุ้นให้ประชาชนของสองประเทศสนับสนุนมากขึ้นให้เข้าเป็นสมาชิกนาโต
โดยมักดาลีนา แอนเดอร์สสัน นายกรัฐมนตรีหญิงของสวีเดน กล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า สวีเดนมีการวิเคราะห์อย่างจริงจังมากเช่นเดียวกับฟินแลนด์ และเธอก็มองว่า ไม่มีอะไรที่ต้องลังเลในการขอเข้าเป็นสมาชิกนาโต ซึ่งสื่อของสวีเดน รายงานในวันพุธว่า นางแอนเดอร์สสัน ต้องการขอเข้าเป็นสมาชิกในช่วงการประชุมสุดยอดผู้นำนาโตในปลายเดือนมิถุนายนนี้
ต่อมา สวีเดนและฟินแลนด์เห็นพ้องที่จะยื่นสมัครเป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต) พร้อมกันเร็วที่สุดกลางเดือนพ.ค.นี้
ก่อนหน้านี้ นายกรัฐมนตรีทั้งสองประเทศกล่าวว่า กำลังไตร่ตรองประเด็นดังกล่าวว่า การรุกรานยูเครนของรัสเซียเปลี่ยนภูมิทัศน์ความมั่นคงทั้งหมดของยุโรป และแนวความคิดที่เป็นรูปร่างอย่างมากในภูมิภาคนอร์ดิกหรือไม่
มิลาโนวิช ชี้ว่า นาโต้ไม่สามารถอ้าแขนรับรัฐสมาชิกใหม่ไหนๆ หากไม่ได้รับความเห็นชอบจากบรรดาสมาชิกในปัจจุบัน อยากให้ประธานาธิบดีสหรัฐฯ หรือรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ได้ยินเกี่ยวกับเรื่องนี้ตอนนี้เลย แล้วดูว่าพวกเขาสามารถทำอะไรเพื่อโครเอเชียได้บ้าง ผมเหลืออดเต็มที พวกเขาเพิกเฉยและละเลยสมาชิกหนึ่งๆ ของนาโต้และอียู วางโครเอเชียอยู่วงนอก”
ความขับข้องใจใหญ่หลวงของโครเอเชีย คือระบบการเลือกตั้งปัจจุบันในบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา ประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งรับรองความเท่าเทียมของชุมชนคนเชื้อสายโครเอเชีย ภายใต้รัฐธรรมปี 1995 ที่ยุติสงครามกลางเมือง ซาเกรบเรียกร้องให้ปรับปรุงกฎหมายเลือกตั้ง เพื่อเปิดทางให้ชาวโครเอเชียสามารถเลือกตัวแทนของพวกเขาเอง ตรงข้ามกับแนวทางปฏิบัติในปัจจุบัน ที่ตัวแทนเหล่านี้ถูกเลือกโดยประชาคมชาวมุสลิมบอสเนีย ที่เรียกว่า “ชาวบอสนีแอก” ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่ามาก
นอกเหนือจากประเด็นบอสเนียแล้ว มิลาโนวิช ยังมีความคับข้องใจในเรื่องอื่นๆ ในนั้นรวมถึงกรณีอียูปฏิเสธรับบัลแกเรียและโรมาเนียเข้าสู่ข้อตกลงข้ามชายแดน “เชงเก้น” การไม่รับรองโคโวโซ จังหวัดที่แยกตัวจากเซอร์เบีย และการไร้ความคืบหน้าในการเจรจาระหว่างอียูกับแอลเบเนียและนอร์ทมาซิโดเนีย แม้พวกเขายอมกระทั่งเปลี่ยนชื่อประเทศเมื่อเร็วๆ นี้ เพื่อยุติข้อพิพาทกับกรีซ เนื่องจากชื่อดังกล่าวเหมือนกับชื่อของแคว้นมาซิโดเนียในกรีซ
ข้อพิพาทดังกล่าวเป็นเหตุให้มาซิโดเนียไม่สามารถสมัครเข้าร่วมองค์กรระหว่างประเทศสำคัญๆ อย่างนาโต้ และสหภาพยุโรป เพราะเสียงทัดทานจากกรีซ
ก่อนหน้านี้ น.ส.มาเรีย ซาคาโรวา โฆษกหญิงกระทรวงการต่างประเทศรัสเซีย แถลงเมื่อวันพุธที่ผ่านมา เกี่ยวกับการที่สวีเดนและฟินแลนด์ มีแผนสมัครเข้าร่วมเป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต) โดยให้เหตุผลหลักเกี่ยวกับ “ภัยคุกคามจากรัสเซีย” ว่า “เป็นการกล่าวหาที่ไม่ฉลาด” เนื่องจากเป็นการหลงเชื่อไปตามโฆษณาชวนเชื่อและการยุแหย่
ขณะเดียวกัน ซาคาโรวากล่าวด้วยว่า กลุ่มนักการเมืองในสวีเดนและฟินแลนด์ ที่สนับสนุนและผลักดันให้รัฐบาลของตัวเองสมัครเป็นสมาชิกนาโต ไม่ใช่การทำเพื่อผลประโยชน์ของชาติ “แต่เป็นการดำเนินการเพื่อรักษาผลประโยชน์ให้กับสหรัฐ”
