จากที่ดอน ปรมัตถ์วินัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ กล่าวถึงการจัดประชุมสุดยอดสหรัฐอเมริกาและผู้นำอาเซียนสมัยพิเศษ ที่กรุงวอชิงตัน ประเทศสหรัฐอเมริกานั้น
ทั้งนี้นายดอน เปิดเผยว่า นายโจ ไบเดน ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา วางกำหนดการประชุมผู้นำอาเซียน-สหรัฐ ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2564 แต่จัดวันลงตัวไม่ได้ เพราะการให้มีผู้นำของประเทศอาเซียน 10 ประเทศมาอยู่ร่วมกันนั้นเป็นไปได้ยาก
“ขณะที่ฝ่ายสหรัฐยังไม่มีความพร้อมในช่วงเวลานั้น จึงได้เลื่อนกำหนดการประชุมดังกล่าวออกไป ดังนั้น นี่ไม่ใช่เรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น แต่หลายคนกลับนำไปโยงกับเรื่องสงครามระหว่างประเทศรัสเซียและยูเครน ทั้งที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกัน เพราะการหารือเรื่องกำหนดการดังกล่าวมีมาก่อนเกิดสงครามระหว่างรัสเซียและยูเครน การพบกันระหว่างผู้นำของอาเซียนทั้ง 10 ประเทศกับประเทศคู่เจรจาก็มีกันมาตลอด ตนจึงขออย่าไปโยงกับเรื่องสงครามระหว่างรัสเซียและยูเครน” นายดอน กล่าว
นายดอน ยังกล่าวอีกว่า การประชุมจะมีขึ้นในวันที่ 12-13 พฤษภาคมนี้ อย่างไรก็ตาม ขอย้ำว่าอย่าไปอ่านเรื่องนี้มาก บางคนนำไปโยงกับเรื่องนั้นเรื่องนี้ตลอดเวลา เพราะในความเป็นจริงการจะติดต่อประสานงานผู้นำทั้ง 10 ประเทศไม่ใช่เรื่องง่าย ไม่ใช่ติดต่อไปแล้วทั้ง 10 ประเทศจะเห็นพ้องได้ทันที
อย่างไรก็ตามเมื่อถามว่าฝ่ายสหรัฐได้ออกหนังสือเชิญ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ให้ไปร่วมการประชุมดังกล่าวได้ส่งมาถึงรัฐบาลไทยแล้วหรือไม่ นายดอนกล่าวว่า หนังสือเชิญออกมาตั้งแต่เดือนมกราคมที่ผ่านมา โดยประธานาธิบดีสหรัฐส่งถึงนายกรัฐมนตรีของไทยอย่างเป็นทางการ ก่อนที่จะเกิดสงครามระหว่างรัสเซียกับยูเครน
ล่าสุดวันนี้ 23 เมษายน 2565 นายไพศาล พืชมงคล อดีตกรรมการผู้ช่วยรองนายกรัฐมนตรี (พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ) ได้ออกมาพูดถึงกรณีดังกล่าวผ่านการโพสต์ข้อความลงในเฟซบุ๊กว่า
“ลุกขึ้นต่อต้านการเข้าร่วมนาโต้2!!! ถึงวันเวลานี้ไม่มีประเทศอาเซียนใดแถลงตอบรับคำเชิญไปประชุมกับไบเดนที่สหรัฐ มีแต่นายดอนคนเดียว ที่แถลงว่าพลเอกประยุทธ์ อาจจะไปประชุม ซึ่งเป็นเรื่องปกติ
การเข้าร่วม นาโต้2 คือการขายชาติ ไม่ใช่ ผลประโยชน์แห่งชาติ รัฐบาลไม่เคยแถลงให้ประชาชนทราบและไม่เคยขอรับความเห็นชอบจากรัฐสภา ถ้าหากมีการเข้าร่วมใดๆเป็นโมฆะทั้งสิ้น”
ก่อนหน้านี้ทีมข่าวเดอะทรูธ ได้นำเสนอถึงการประชุมสุดยอดพิเศษของสหรัฐอเมริกา และผู้นำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) ในวันที่ 28-29 มีนาคม 2565 ที่กรุงวอชิงตันโดยยืนยันจะไม่มีผลกระทบต่อความสัมพันธ์ของไทยกับรัสเซีย
ต่อมาวันที่ 10 มีนาคม 2565 เพจเฟซบุ๊ก Thailand Vision ได้โพสต์แบนเนอร์พร้อมข้อความถึงความเคลื่อนไหวในการรปะชุมดังกล่าว โดยอ้างรอยเตอร์ว่า
รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศกัมพูชาเผยว่า การประชุมสุดยอดระหว่างประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ และผู้นำของสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีกำหนดจัดขึ้นในปลายเดือนนี้ จะถูกเลื่อนออกไปและผู้จัดจะหาวันใหม่
“การประชุมถูกเลื่อนออกไปเป็นวันหลัง เนื่องจากผู้นำอาเซียนบางคนไม่สามารถเข้าร่วมการประชุมในวันที่เสนอได้” ปรัก สุคน รัฐมนตรีต่างประเทศกัมพูชากล่าว โดยกัมพูชาเป็นประธานอาเซียนในปีนี้
สหรัฐฯ ได้ประกาศไว้ว่าการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียน-สหรัฐฯ จะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 28-29 มี.ค. แต่นายกรัฐมนตรีฮุนเซนเสนอในสัปดาห์นี้ว่าการประชุมควรเลื่อนออกไปก่อน หลังจากบางประเทศในอาเซียนร้องขอให้จัดเร็วขึ้น 2 วัน
อินโดนีเซีย ที่เป็นผู้ประสานงานการประชุมไม่ได้ยืนยันในทันทีถึงการเลื่อนการประชุมดังกล่าว หลังจากเจ้าหน้าที่กล่าวก่อนหน้านี้ว่าทางเลือกสำหรับกำหนดการยังคงหารือกันอยู่