จากที่ทวิตเตอร์ ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน ได้โพสต์ข้อความพร้อมเอดกสารฉบับหนึ่ง ซึ่งน่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง เกี่ยวกับการดำเนินการให้ตรวจสอบบรรดาอาจารย์ที่ปกป้องและยื่นประกันตัวผู้ต้องขังตามความผิดมาตรา 112 นั้น
ทั้งนี้โดยศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน ได้โพสต์เนื้อหาว่า จับตากรณี “เอนก เหล่าธรรมทัศน์” รมต.กระทรวงอุดมศึกษาฯ มี “บัญชา” ถึงอธิการบดีมธ. และม.มหิดล ขอให้ชี้แจงว่าจะสอบจรรยาบรรณคณาจารย์ 8 ราย ที่ไปยื่นขอประกันตัวนักศึกษา 3 ราย ที่ถูกกล่าวหาในข้อหาตาม ม.112 และ ม.116 ได้หรือไม่
ขณะที่เมื่อวันที่ 29 เมษายน 2564 นายดวงฤทธิ์ เบ็ญจาธิกุล ชัยรุ่งเรือง เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้ทำหนังสือที่ อว 0100/72 ลงวันที่ 29 เมษายน ถึงอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ขอให้ชี้แจงข้อเท็จจริง กรณีการสอบจรรยาบรรณคณาจารย์ที่ปกป้อง-ยื่นขอประกันตัวกลุ่มนักศึกษาที่มีพฤติกรรมจาบจ้วงสถาบันพระมหากษัตริย์ โดยมีเนื้อหาดังนี้
“ตามที่ศูนย์รวมประชาชนปกป้องสถาบัน (ศปปส.) ได้มีหนังสือถึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ขอทราบแนวทางการแก้ไขและบทลงโทษของคณาจารย์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และมหาวิทยาลัยมหิดล จำนวน 8 ราย ซึ่งเป็นอาจารย์ผู้สอนนักศึกษา จำนวน 3 ราย ที่ตกเป็นจำเลย ในข้อหากระทำผิดกฎหมายใน มาตรา 112 และมาตรา 116 แห่งประทวลกฎหมายอาณา ซึ่งได้ยื่นอุทธรณ์ต่อศาลอาญาเพื่อขอประกันตัวนักศึกษาทั้ง 3 ราย
ในการนี้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้มีบัญชาให้อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล ชี้แจงว่า จะสอบจรรยาบรรณคณาจารย์ทั้ง 8 คนหรือไม่ จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาดำเนินการ”
อย่างไรก็ตามจากการตรวจสอบของทีมข่าวเดอะทรูธ ก็พบว่าเมื่อวันที่ 16 มีนาคม 2564 แกนนำกลุ่มศูนย์รวมประชาชนปกป้องสถาบัน (ศปปส.) พร้อมด้วยสมาชิกจำนวนกว่า 50 คน ได้เดินทางยื่นหนังสือถึง นายเอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ขอให้พิจารณาสอบจรรยาบรรณของอาจารย์ที่ปกป้อง – ยื่นขอประกันตัวกลุ่มนักศึกษา ที่มีพฤติกรรมจาบจ้วงสถาบันพระมหากษัตริย์ โดยมี นายดวงฤทธิ์ และรองศาสตราจารย์ นายจักษ์ พันธ์ชูเพชร ที่ปรึกษารัฐมนตรี เป็นตัวแทนรับหนังสือร้องเรียน
โดยแกนนำกลุ่ม ศปปส. กล่าวว่า การกระทำของอาจารย์ทั้ง 8 คน ที่ยื่นอุทธรณ์ขอประกันตัวนักศึกษาทั้ง 3 คน ไม่อยู่ในครรลองคลองธรรม และจรรยาบรรณของครูบาอาจารย์ ที่ปกป้องนักศึกษาที่มีพฤติกรรมจาบจ้วง ก้าวล่วงหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระราชินี และพระราชวงศ์จักรี ซึ่งได้แสดงออกอย่างชัดเจน และเปิดเผยต่อสาธารณชน ทางศูนย์รวมประชาชนปกป้องสถาบัน (ศปปส.) ขอประณามการกระทำดังกล่าว และหากนักศึกษาทั้ง 3 คนนี้กระทำผิดจริง อาจารย์ทั้ง 8 คน จะพิจารณาตนเอง ในการพ้นสภาพการเป็นอาจารย์ เพื่อแสดงความรับผิดชอบหรือไม่
ด้าน นายจักษ์ กล่าวว่า รมว.อว. ไม่ได้นิ่งนอนใจในสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และยืนยันชัดเจนว่า เสรีภาพทางด้านวิชาการ ต้องไม่จาบจ้วงสถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งทางกระทรวง เตรียมเชิญอธิการบดี หรือคณะบดีของอาจารย์ทั้ง 8 คน เพื่อให้มาทำความเข้าใจถึงเป้าหมาย และหาแนวทางป้องกันต่อไป ขณะนายดวงฤทธิ์ กล่าวว่า จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้น ได้มีการตรวจสอบที่มาที่ไป และเตรียมตั้งกรรมการเพื่อพิจารณา และพร้อมที่จะให้ความเป็นธรรมกับทุกฝ่าย โดยยึดหลักกฎหมายบ้านเมืองเป็นสำคัญ
นอกจากนี้ทีมข่าวเดอะทรูธ ยังพบถึงความเคลื่อนไหวของนายอเนก เมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2564 ที่ผ่านมาด้วยว่า ได้กล่าวถึงกรณีมีนักวิชาการ อาจารย์ในมหาวิทยาลัยเคลื่อนไหวสนับสนุนการชุมนุมของม็อบ 3 นิ้ว และการทำกิจกรรมของนักศึกษาคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยทางภาคเหนือว่า ขอให้กำลังใจผู้บริหารทุกระดับของทุกมหาวิทยาลัย ที่ยืนหยัดรักษากฎหมาย ขอย้ำว่าอาจารย์จะวิพากษ์วิจารณ์อะไรใคร ก็ไม่ว่า รับได้ แต่ถ้าแตะ ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ แล้วเราไม่มีทางอื่น นอกจากต้องดำเนินการ เพราะท่านทำผิดกฎหมาย ผิดรัฐธรรมนูญ และกระทั่งผิดจรรยาบรรณความเป็นอาจารย์
“โดยส่วนผมเข้าใจดีเรื่องเสรีภาพ แต่เสรีภาพนั้น ไม่ว่าที่ไหนในโลก รวมทั้งตะวันตก ล้วนต้องมีขอบเขต ใครที่ต้องการเสรีภาพที่สุดขั้ว ที่มากล้นกว่านี้ ก็ไม่ควรอยู่ในชุมชนมหาวิทยาลัย ไม่มีใครบังคับให้อยู่ที่นี่” นายเอนก กล่าว
ก่อนที่ นายเอนก จะกล่าวทิ้งท้ายว่า ทราบว่าอาจารย์ส่วนใหญ่ พอใจในเสรีภาพวิชาการ มีแค่อาจารย์ส่วนน้อยนิด ที่มีข่าวออกมา แต่ถ้าไม่เชื่อหรือทำอะไรที่เกินกว่าขอบเขต จะรุกล้ำอะไรมากกว่านี้ ตนก็เสียใจที่จะบอกว่า เตรียมตัวรับผลที่จะตามมา
กระนั้นทีมข่าวเดอะทรูธ ยังตรวจสอบว่ากลุ่มอาจารย์ดังกล่าวนั้นมีใครบ้าง และได้เคลื่อนไหวอย่างไรบ้าง ก็พบว่าเมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2564 ที่ศาลอาญา ถ.รัชดาภิเษก กลุ่มอาจารย์จากคณะรัฐศาสตร์, คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ม.ธรรมศาสตร์ และอาจารย์จาก ม.มหิดล เดินทางมาศาลเพื่อยื่นประกันตัว นายพริษฐ์ ชิวารักษ์ หรือ เพนกวิน, น.ส.ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล หรือรุ้ง และนายจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือไผ่ ดาวดิน แกนนำกลุ่มราษฎร ซึ่งเพนกวินและรุ้งมีสถานะเป็นนักศึกษา ปริญญาตรี ม.ธรรมศาสตร์ ส่วนไผ่มีสถานะเป็นนักศึกษา ปริญญาโท ม.มหิดล
สำหรับรายชื่ออาจารย์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผศ.ดร.จันทนี เจริญศรี ,รศ.ดร. อนุสรณ์ อุณโน ,รศ.ดร.ธีระ สินเดชารักษ์ ,อาจารย์ สิทธิโชค ชาวไร่เงิน ,อาจารย์ ชญานิษย์ พูลธรัตน์ ,อ.ประจักษ์ ก้องกีรติ ส่วนอาจารย์จากสถาบันสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล ได้แก่ ดร.พัทธีรา นาคอุไรรัตน์ และอาจารย์อีกหนึ่งท่าน