บทเรียนทรงคุณค่าจากจีน พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล, แห่งจีนศึกษา ได้รวบรวมและนำเสนอข้อมูล (23 มิ.ย.2563) เกี่ยวกับความสำเร็จของกรุงปักกิ่งในการใช้มาตรการควบคุมผลกระทบจากการระบาดของโควิด-๑๙ รอบที่สองให้อยู่ในวงจำกัด ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจว่า โควิด-19 อาจติดจากคนสู่คน และติดมากับสิ่งของได้ และจีนได้ดำเนินการอย่างฉับพลันในการระงับยับยั้งการแพร่ของไวรัสในทุกกลุ่มคน ทุกวัย และชุมชนในปักกิ่ง ไทยควรศึกษากรณีตัวอย่างไว้ไม่ควรประมาท การ์ดอย่าตก
1. การระบาดของโควิด-19 รอบที่สองที่เกิดขึ้นในกรุงปักกิ่ง หลังพบผู้ติดเชื้อรายใหม่ เมื่อวันที่ 11 มิ.ย.63 จากตลาดซินฟาตี้ ที่เป็นตลาดค้าส่งผลไม้ ผัก และเนื้อสัตว์ขนาดใหญ่ที่สุดในกรุงปักกิ่ง นอกจากนี้ ยังเป็นตลาดที่ใหญ่ที่สุดทางตอนเหนือของจีน โดยแหล่งที่มาของไวรัสมีความเป็นไปได้ 2 แนวทาง คือ แนวทางที่หนึ่ง โควิด-19 เข้าสู่กรุงปักกิ่งโดยติดมากับสิ่งของ และ แนวทางที่สอง เป็นการแพร่เชื้อผ่านผู้ติดเชื้อแบบคนสู่คน โดยเฉพาะผู้ติดเชื้อแบบไม่แสดงอาการหรือมีอาการเพียงเล็กน้อยจึงไม่รู้สึกตัวว่าติดเชื้อ ซึ่งในขณะนี้ ทางการกรุงปักกิ่งกำลังรวบรวมข้อมูลมากยิ่งขึ้นเพื่อสรุปว่าการระบาดครั้งใหม่นี้มีแหล่งที่มาของไวรัสอย่างไรที่แน่ชัด ต่อมาในช่วงบ่ายของวันที่ 18 มิ.ย.63 ดร.อู๋ จุนโหย่ว ( Wu Zunyou) หัวหน้าผู้เชี่ยวชาญด้านระบาดวิทยา จากศูนย์ป้องกันและควบคุมโรคแห่งชาติจีน กล่าวในที่ประชุมแถลงข่าวซึ่งจัดขึ้นโดยรัฐบาลท้องถิ่นของกรุงปักกิ่งว่า สถานการณ์โควิด-๑๙ ที่ระบาดในกรุงปักกิ่งอยู่ภายใต้การควบคุมแล้ว
2. มาตรการที่ใช้ในการดำเนินการ ซึ่งนอกจากการตรวจกรดนิวคลีอิกให้กับประชาชนในกรุงปักกิ่งซึ่งนับจนถึงเวลา 06.00 น. ของวันที่ 20 มิ.ย.63 ได้เป็นจำนวน 2,297,000 คนแล้ว ยังได้ประกาศยกระดับการป้องกันโรคระบาดในกรุงปักกิ่งขึ้นเป็นระดับที่ 2 โดย
2.1) ได้ปิดตลาดที่เกี่ยวข้อง ตั้งแต่วันที่ 12 – 18 มิ.ย.63 และปิดตลาดในกรุงปักกิ่งที่มีความเชื่อมโยงกับตลาดค้าส่งซินฟาตี้ไปแล้วกว่า 10 แห่ง สำหรับร้านขายผัก ผลไม้ขนาดเล็กที่รับสินค้าจากตลาดดังกล่าวได้ดำเนินการฆ่าเชื้อและเปลี่ยนแหล่งที่มาของสินค้าอย่างทันท่วงที ส่วนซุปเปอร์มาร์เก็ตขนาดใหญ่ต่างมีแหล่งสินค้าของตนเองอยู่แล้วและได้เพิ่มจำนวนสต็อกสินค้าด้วย เพื่อประกันให้ประชาชนมีอาหารเพียงพอ
2.2) การป้องกันในเขตชุมชน หลังพบผู้ติดเชื้อรายใหม่ เขตชุมชน 11 แห่งบริเวณตลาดซินฟาตี้ต่างถูกปิด ต่อมาเขตชุมชนใกล้ตลาดแห่งอื่นที่พบผู้ป่วยก็ถูกปิดพื้นที่เช่นกัน ส่วนผู้คนทั้งหมดในเขตชุมชนเหล่านั้นต้องกักตัวอยู่บ้านและรอรับการตรวจโรค
2.3) สำหรับโรงเรียน มหาวิทยาลัย และสถานที่ทำงาน ตามแผนการเดิม นักเรียนระดับชั้น ป.1 และ ป.2 จะกลับเข้าเรียนที่โรงเรียนตามปกติตั้งแต่วันที่ 16 มิ.ย.63 แต่เมื่อพบผู้ติดเชื้อรายใหม่ โรงเรียนต่าง ๆ จึงยกเลิกแผนการเดิมดังกล่าว สำหรับนักเรียนชั้นอื่นๆ ที่เริ่มเรียนที่โรงเรียนไปแล้วก่อนหน้านี้ สามารถเลือกกลับไปเรียนที่บ้านได้ ส่วนโรงเรียนที่อยู่ในพื้นที่ความเสี่ยงสูงให้หยุดการเรียนการสอนที่โรงเรียนทั้งหมด ยกเว้นนักเรียนชั้น ม.3 และ ม.6 ที่ต้องสอบเข้าศึกษาต่อให้กลับไปเรียนที่บ้าน ๑๔ วันก่อนสอบ ซึ่งกำหนดการสอบจะเลื่อนออกไปอีกหรือไม่จะมีการประกาศให้ทราบในภายหลัง สำหรับผู้ที่เคยไปตลาดซินฟาตี้หลังวันที่ 30 พ.ค.63 ที่ผ่านมา และผู้ที่เคยติดต่อใกล้ชิดกับกลุ่มคนดังกล่าวจะไม่สามารถออกไปทำงานได้เป็นเวลา 18 วัน
2.4) การติดตามและตรวจโรคผู้มีความเสี่ยงทุกคน โดยเฉพาะพนักงานกว่า 8,000 คนของตลาดซินฟาตี้ได้รับการตรวจหาเชื้อไวรัสก่อนเช้ามืดวันที่ 18 มิ.ย.63 ด้วยความเรียบร้อย และถูกแยกออกมาสังเกตอาการทางการแพทย์ในสถานที่เฉพาะ สำหรับผู้ที่ติดต่อใกล้ชิดกับตลาดซินฟาตี้หลังวันที่ 30 พ.ค.63 ให้มารายงานตัวด้วยตนเองเพื่อรับการตรวจหาไวรัส ซึ่งมีข้อมูลสถิติจนถึงวันที่ 15 มิ.ย.63 มีผู้ที่เคยไปตลาดซินฟาตี้มาหลังวันที่ 30 พ.ค.63 เกือบ 200,000 คน โดยให้ชุมชนรวบรวมบุคคลที่เกี่ยวข้องในพื้นที่เพื่อตรวจหาเชื้อพร้อมกันที่ศูนย์ตรวจโควิด-19 ที่ใกล้ที่สุด และกักตัวอยู่ที่บ้านเป็นเวลา 14 วัน สำหรับผู้ที่อยู่อาศัยร่วมกับผู้ติดเชื้อ ต้องมีการตรวจหาเชื้อ อีกทั้งยังต้องมีการฆ่าเชื้อและดูแลสถานที่ที่เกี่ยวข้องด้วย นอกจากนี้ ยังมีการฆ่าเชื้อภายในตลาด ร้านอาหาร และโรงอาหารต่าง ๆ รวมไปถึงตรวจหาเชื้อเจ้าของและพนักงานทุกคน จนถึงเช้าวันที่ 16 มิ.ย.63 กรุงปักกิ่งได้ฆ่าเชื้อตลาดขายสินค้าเกษตร 276 แห่ง ปิดตลาดที่อยู่ใต้อาคาร 11 แห่ง รวมไปถึงฆ่าเชื้อร้านอาหาร 33,173 แห่ง
2.5) ส่วนการเดินทาง ได้ให้รถแท็กซี่และรถบัสหยุดให้บริการเดินทางออกจากกรุงปักกิ่ง รวมทั้งสายรถประจำทางที่เดินรถผ่านเขตตลาดซินฟาตี้ ต้องใช้มาตรการเปลี่ยนเส้นทางหรือเว้นไม่จอดบางป้าย นอกจากนี้ ให้เพิ่มปริมาณเที่ยวรถไฟใต้ดิน และเพิ่มกำลังการตรวจอุณหภูมิผู้โดยสาร เพิ่มการถ่ายเทอากาศ และเพิ่มกำลังการฆ่าเชื้อสถานีรถไฟใต้ดิน สำหรับผู้ที่ซื้อตั๋วรถไฟเข้า-ออกกรุงปักกิ่ง สามารถคืนตั๋วได้โดยไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียม สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงติดเชื้อแต่ได้เดินทางออกจากกรุงปักกิ่งไปแล้วให้รีบแจ้งทางการท้องถิ่นทราบทันที
2.6) สถานที่สาธารณะ ตั้งแต่วันที่ 12 มิ.ย.63 กรุงปักกิ่งได้หยุดจัดการแข่งขันกีฬาประเภทต่างๆ ตั้งแต่วันที่ 15 มิ.ย.63 รวมทั้งร้านตัดผมและร้านเสริมสวยต้องใช้ระบบจองคิวล่วงหน้า ลูกค้าต้องจดข้อมูลส่วนตัว วัดอุณหภูมิ และแสดงรหัสสุขภาพ ขณะที่ร้านอาหารห้ามจัดงานเลี้ยงและกิจกรรมรวมตัวอย่างอื่น ส่วนสวนสาธารณะให้ปิดการแสดงในอาคาร เป็นต้น
ดร.อู๋ จุนโหย่ว ได้เน้นว่า เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 ยังคงลุกลามทั่วโลก ดังนั้น ท้องที่ต่างๆ ทั่วประเทศอาจพบการระบาดขนาดเล็กที่เกิดจากการแพร่เชื้อจากต่างประเทศ ซึ่งมีความเป็นไปได้ที่จะเกิดขึ้นเสมอ และการที่กรุงปักกิ่งมีรายงานพบผู้ติดเชื้อนั้น ตรงกับการคาดการณ์และการประเมินอยู่แล้ว ซึ่งกรุงปักกิ่งได้ใช้มาตรการรับมือในช่วงแรกและควบคุมผลกระทบจากการระบาดรอบนี้ให้อยู่ในวงแคบที่สุด นับเป็นผลงานและคุณูปการที่น่าภาคภูมิใจอย่างยิ่ง นอกจากนี้ แม้ว่าสถานการณ์การระบาดในปักกิ่งจะอยู่ภายใต้การควบคุมแล้วก็ตาม แต่ไม่ได้หมายความว่า จำนวนรายงานผู้ติดเชื้อเพิ่มเติมจะกลับเป็นศูนย์ภายในพรุ่งนี้หรือมะรืนนี้ เพราะเส้นกราฟจำนวนผู้ติดเชื้อจะยังคงที่ต่อไปอีกระยะหนึ่ง ในขณะที่จำนวนผู้ติดเชื้อรายใหม่จะลดลงเรื่อยๆ
…………………………………………….
